Od dawna mówi się bardzo głośno o niekorzystnym wpływie cukru na nasze zdrowie. Wiedzą już chyba o tym wszyscy, nawet dzieci. Jednak nie każdy chce i potrafi wyrzec się słodkiego smaku, który tak wielu uwielbia. Czym więc zamiast tego posłodzić kawę lub herbatę?
Nadmiar cukru w diecie uważany jest za czynnik ryzyka wielu chorób – próchnicy, nadciśnienia i innych chorób układu krążenia. Stanowi też główną przyczynę problemów z nadwagą i otyłością, gdyż jest bardzo kaloryczny (ok. 400 kcal w 100 g). Chciałabyś ograniczyć cukier w swojej diecie, bo zdajesz sobie sprawę z jego złego wpływu na zdrowie, ale nie wyobrażasz sobie, aby całkowicie zrezygnować ze słodkiego smaku? Jeśli tak, to przedstawiamy listę zdrowszych zamienników dla tego produktu.
Stewia
Roślina pochodząca z Ameryki Południowej, która zawiera glikozydy stewiolowe. Jest słodsza od cukru aż o 200-300 razy, a jednocześnie zawiera znacznie mniej kalorii. Jedna łyżeczka stewii odpowiada słodkością całej szklance cukru! Wykorzystujemy świeże, suszone i sproszkowane liście tej rośliny. Produkt ten może także występować w formie tabletek i płynu. Można słodzić nim wszelkie produkty i napoje. Trzeba jednak pamiętać, że stewia posiada nieco gorzki smak, który nie każdemu odpowiada. Najbardziej polecane są brązowe lub zielone ekstrakty i proszki ze stewii, ponieważ są mniej przetworzone i niepozbawione substancji odżywczych.
Ksylitol
Pod tą nazwą kryje się cukier wytwarzany z kory brzozy. Zawiera o 40% kalorii mniej niż tradycyjny cukier (240 kcal) i ma blisko 10-krotnie niższy indeks glikemiczny (IG=8), dzięki czemu nie powoduje nagłych wyrzutów insuliny do krwiobiegu. Dlatego też szczególnie polecany jest diabetykom. Naukowcy uważają, że ksylitol ma szereg pozytywnych właściwości. Przeciwdziała zakwaszeniu organizmu; wspomaga przyswajanie wapnia i magnezu, dzięki czemu polepsza mineralizację kości i zapobiega osteoporozie; dzięki działaniu bakteriobójczemu poprawia odporność organizmu; wpływa pozytywnie na mikroflorę jelitową, a długotrwale przyjmowany hamuje łaknienie na słodycze. Poziom słodkości ksylitolu jest porównywalny do poziomu białego cukru.
Syrop klonowy
Symbol Kanady, który, jak nazwa wskazuje, pozyskuje się z soków z pni klonów. Nie zawiera konserwantów i można go przechowywać do 18 miesięcy. Oprócz głównego składnika – cukru – zawiera wapń, magnez, potas, fosfor i mangan, a także witaminy z grupy B oraz polifenole o działaniu antyoksydacyjnym i przeciwnowotworowym. Jest nie tylko zdrowszy, ale także mniej kaloryczny (260 kcal/100 g) i ma odrobinę mniejszy indeks glikemiczny (IG=65). Trzeba jednak pamiętać, że syrop klonowy zawiera duże ilości sacharozy (od 52 do 75%). Z tego powodu nie powinniśmy go nadużywać i nie jest wskazany dla cukrzyków.
Syrop daktylowy
To także dobry zamiennik cukru, gdyż daktyle są bardzo słodkie. Oprócz tego zawierają sporo wartościowych składników odżywczych, jak karoteny, witaminy z grupy B, witamina E, wapń, żelazo i fosfor. Jest słodszy niż cukier, więc stosujemy go w mniejszej ilości. Kaloryczność zbliżona jest do syropu klonowego, a indeks zależy od sposobu przygotowania.
Melasa
Produkt uboczny przy produkcji cukru. Ciemnobrązowy syrop o zawartości ok. 40-50% sacharozy. Najczęściej mamy do czynienia z melasą trzcinową lub buraczaną. Jako odpad z oczyszczania cukru zawiera składniki, których cukier został pozbawiony w procesie rafinacji. Są to: żelazo, magnez, potas, wapń, miedź, fosfor, chrom, cynk oraz witaminy z grupy B. 100 g melasy dostarcza 290 kcal, a jej indeks glikemiczny wynosi 70, dlatego nie jest polecana dla diabetyków. Oprócz tego posiada szereg właściwości zdrowotnych.
Miód
Chociaż ten składnik ma podobną kaloryczność co biały cukier (324 kcal/100 g), to jest od niego zdrowszy. Jego głównym składnikiem są cukry – glukoza i fruktoza. W zależności od odmiany miodu, a zatem proporcji glukozy i fruktozy, indeks glikemiczny wynosi 50-87. Im więcej fruktozy w miodzie, tym niższy IG.Oprócz tego znajdziemy w nim składniki mineralne, witaminy, białka, woski i pyłki, które pozytywnie działają na organizm. To m.in. dlatego jest to popularna broń w walce z przeziębieniami. Należy jednak pamiętać, że słodzenie nim gorących napojów mija się z celem, gdyż wysoka temperatura zabija pozytywne właściwości.
Erytrytol
Należy do tej samej grupy związków chemicznych co ksylitol. Naturalnie występuje m.in. w niektórych owocach i pyłkach kwiatowych, jednak produkuje się go w procesie fermentacji glicerolu z wykorzystaniem odpowiedniego szczepu drożdży. Jest mniej słodki od cukru, ale też ma o wiele mniej kalorii, bo zaledwie 20 w 100 g. Jest też świetnym wyborem na diecie bezcukrowej, gdyż jego indeks glikemiczny wynosi 0.
Tagatoza
Monocukier pozyskiwany z laktozy. Jest słodka niemalże jak cukier, ale zawiera jedynie 150 kcal w 100 g. Charakteryzuje się również niskim indeksem glikemicznym (IG=7,5), więc dobrze sprawdza się w diecie diabetyków i osób odchudzających się. Tylko 20% tagatozy jest trawione w przewodzie pokarmowym. Pozostała część przechodzi do jelita grubego, gdzie pełni rolę prebiotyku. Tagatoza działa zatem dobroczynnie na skład i odżywienie mikroflory jelitowej, hamuje namnażanie bakterii chorobotwórczych i poprawia funkcjonowanie pracy jelit.
Na koniec warto pamiętać, iż, wbrew powszechnej opinii, zdrowymi zamiennikami nie są: syrop z agawy, z brązowego ryżu, cukier trzcinowy ani brązowy, gdyż ich kaloryczność, zawartość czystego cukru i wpływ na zdrowie jest zbliżony do białego cukru. Pamiętajmy, że jest on bardzo niekorzystny dla naszego zdrowia, co udowodniły liczne badania. Dobrze jest dbać o swoje ciało od zewnątrz dobrą pielęgnacją (np. produktami Molluscoo z wyciągiem ze śluzu ślimaka), jednak to nasza dieta i zdrowy tryb życia mają największy wpływ na kondycję i wygląd.